Bir Webmaster Neden Linux Kullanmalı ?
Konunun başında belirtmem gerekirse eğer yazının başlığındaki sorunun cevabını almak isterseniz konunun en altına ininiz. Detaylı bilgi ile aydınlanmak isterseniz makaleyi okuyunuz.
Kişisel Linux Serüvenim
Ne çabuk geçti Windows 95, XP kullandığımız yıllar. Bir çoğumuzun aklında farklı bir işletim sistemi kullanmak gibi herhangi bir düşüncenin belki de olmadığı yıllar. Bilgisayar oyunları, çeşitli uygulamalar vd. bir çok ezberlenmiş eylemler. Geride kalmış oldu artık.
Windows 10 'un son zamanlardaki mavi ekran sorunları sonunda beni de acı bir şekilde geçtiğimiz aylarda vurdu. Bir tasarımcı olarak veritabanlarım ve kodlamalarımın bulunduğu sistemimin çökmesi beni fazla telaşlandırmadı nasılsa yedeklerim yerinde duruyordu ama artık Windows 'a hep acaba gözüyle bakmak durumdu kaldım.
Daha önce Debian, Ubuntu, Elementary ve Mint kullanmış birisi olarak, neyse ki elimde hazırda duran bir adet Linux Mint bootable flash bellek ve denemelerim neticesinde çökertmiş olduğum 120 GB lık bir Debian partition 'ı vardı.
Yüklemeyi yaptım ve önceleri kullanıp Windows benzeri olduğu için pek de önemsemediğim Linux Mint dağıtımına olan ilgim işte o zaman başladı.
Linux Dağıtımları
Şimdi ise farklı bir bakış açısı katalım. Düşünün ki Windows, Nokia Symbian gibi ölmüş bitmiş bir işletim sistemi. İlk tercihiniz ne olurdu ?
Tabii ki de en yaygın olarak kullanılan Linux Dağıtımları. Ancak bir kullanıcının ille de Linux kullanması için Windows 'un yok olmasına gerek yoktur. Bunun için kendimize şu soruyu sormalıyız.
Niçin Linux Kullanmalıyım ?
Çok detaylı bir konu olmakla beraber özetle tek tek başlıklar altında açıklamalıyım bu soruyu. Bu sorunun altında yatan bir soru daha bulunmakta bu da Bir Kullanıcının İşletim Sisteminden Beklentisi Nedir ? sorusudur.
Kullanıcı işletim sisteminden aslında ihtiyacı olduğu an ihtiyacını karşılayabilmek ister. Bu yüzden Windows işletim sistemi her alana hitap etmek amaçlı yani çok yönlü işlemler için kodlanmış içerisinde bir kullanıcının ihtiyacı olan ve olmayan türlü fonksiyonları barındıran bir işletim sistemidir. Her ne kadar Home, Pro gibi ayrımlar yapsa da herhalde durumu az çok biliyoruz.
Peki bir de Linux 'a bakalım. İsteğiniz zaman istediğiniz modülü sistem üzerinden kaldırabilir veya kurabilirsiniz. En iyi olarak kendinize göre bir dağıtım seçebilir ve kullanabilirsiniz. Çünkü Linux işletim sistemi üzerinde tam denetime sahipsiniz. Çünkü Linux %100 özgür ve açık kaynak kodlu bir yazılımdır. Bir kaç satır komut ile tüm işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
Özet olarak Windows bir kullanıcıya belirli bir alan içerisinde hizmet sunar. Ancak Linux üzerindeki kullanıcı tamamen özgürdür.
Bu anlattıklarım genel bir tanımdır şimdi biraz daha detaylara girelim ve konuyu anlamlandırarak bitirelim.
Windows ve Linux
Değerli kullanıcılar, yukarıda bahsettiklerim standart kullanıcı kapsamayan özellikler. Burada amacım belirli bir sınırda durmakla, sınır tanımamak arasındaki farkı psikolojik açıdan izah etmeye çalışmaktı. Yukarıdaki yazımdaki anlatımdan sonra birilerinin de dediği gibi şunu diyebilirsiniz. "Özgürlük için Linux"
Esasen bu iki sistemi karşılaştırmak pek mantıklı değildir. Çünkü bu iki sistem arasında çok önemli bir fark bulunmaktadır. Bu fark Windows 'un ticari bir amaçla üretilmesi, Linux 'un ise tamamen gönüllüler tarafından geliştirilen bir sistem olmasıdır. Bu yüzden Windows serisinin geçmişten günümüze kadar gelen tarihi bir kullanım geçmişi vardır. Yine bu yüzden dünya üzerinde bilgisayar sektörü ile gelişen bir işletim sistemi halini almış ve yine ticari amaçla üretilmesi bu sistemin kullanıcı dostu olarak kodlanmasını sağlamıştır. Ortaya çıkan bu sonuca bakacak olursak, Windows işletim sisteminin Oyun ve Uygulama platformu olarak, Linux 'a göre daha geniş bir alanı olduğunu görürüz. Bu bir gerçektir.
Gelin bu iki sistemin öncelikle genel karşılaştırmasını yapalım. Daha sonra ise size halihazırda kullanmakta olduğum Mint dağıtımı hakkında geniş bir bilgi vererek, konuya güzel bir izahat vereyim. Açıkçası biraz uzun bir yazı olacak ama her zaman tartışmaya açık ve dünya kadar tartışması olan bu platformları açıklamak pek kolay değil. Beni mazur görün.
a.Oyun Platformu
Şöyle ki siz bir oyun geliştirici firma olsaydınız. 1 milyar kullanıcı olan bir platforma mı oyunu PC olarak çıkarırdınız, yoksa dünya genelinde 1 milyon kullanıcısı olan bir sistemi mi tercih ederdiniz. Cevap basit tabii ki 1 milyar olana sistem için optimize edersiniz. Çünkü diğeri için masraf yapmak belki gerekli bile değildir. Neticede bu sistemi kullanan kişilerin oyun oynayıp oynamadığını dahi net olarak bilemezsiniz.
Yani burada Windows kesinlikle oyun platformu konusunda lider. Linux ile kıyaslanamaz derecede. Bununla beraber Steam 'in Linux üzerinde kullanılabildiğini ve bazı oyunları da çalıştırabildiğini unutmayalım.
b.Uygulama Mağazası ve Platformu
Windows üzerinde popüler olan belirli başlı uygulamalar/programlar tabii ki de Linux üzerinde de bulunacak diye bir şey yok. Bu yüzden bunun da üstesinden yine özgür lisanslı yazılımlar geliyor. Bu yazılımlar örn: MS Office yerine LibreOffice gibi uygulamaları tercih edebilirsiniz. Ama burada bir farklılık söz konusu ve bu da insana farklı hissettiriyor.
c.Güvenlik
Geçenlerde bir makale okudum. Makalede BitCoin için girmiş olduğunuz tarayıcı üzerinden arka planda görünmeyen bir sekme açılıyor ve siz farkında olmadan sisteminizin performansından faydalanılarak BitCoin elde ediliyor. Bu açık ta henüz Windows üzerinde bulunmuştu.
Esasen bu iki sistemi karşılaştırmak pek mantıklı değildir. Çünkü bu iki sistem arasında çok önemli bir fark bulunmaktadır. Bu fark Windows 'un ticari bir amaçla üretilmesi, Linux 'un ise tamamen gönüllüler tarafından geliştirilen bir sistem olmasıdır. Bu yüzden Windows serisinin geçmişten günümüze kadar gelen tarihi bir kullanım geçmişi vardır. Yine bu yüzden dünya üzerinde bilgisayar sektörü ile gelişen bir işletim sistemi halini almış ve yine ticari amaçla üretilmesi bu sistemin kullanıcı dostu olarak kodlanmasını sağlamıştır. Ortaya çıkan bu sonuca bakacak olursak, Windows işletim sisteminin Oyun ve Uygulama platformu olarak, Linux 'a göre daha geniş bir alanı olduğunu görürüz. Bu bir gerçektir.
Gelin bu iki sistemin öncelikle genel karşılaştırmasını yapalım. Daha sonra ise size halihazırda kullanmakta olduğum Mint dağıtımı hakkında geniş bir bilgi vererek, konuya güzel bir izahat vereyim. Açıkçası biraz uzun bir yazı olacak ama her zaman tartışmaya açık ve dünya kadar tartışması olan bu platformları açıklamak pek kolay değil. Beni mazur görün.
a.Oyun Platformu
Şöyle ki siz bir oyun geliştirici firma olsaydınız. 1 milyar kullanıcı olan bir platforma mı oyunu PC olarak çıkarırdınız, yoksa dünya genelinde 1 milyon kullanıcısı olan bir sistemi mi tercih ederdiniz. Cevap basit tabii ki 1 milyar olana sistem için optimize edersiniz. Çünkü diğeri için masraf yapmak belki gerekli bile değildir. Neticede bu sistemi kullanan kişilerin oyun oynayıp oynamadığını dahi net olarak bilemezsiniz.
Yani burada Windows kesinlikle oyun platformu konusunda lider. Linux ile kıyaslanamaz derecede. Bununla beraber Steam 'in Linux üzerinde kullanılabildiğini ve bazı oyunları da çalıştırabildiğini unutmayalım.
b.Uygulama Mağazası ve Platformu
Windows üzerinde popüler olan belirli başlı uygulamalar/programlar tabii ki de Linux üzerinde de bulunacak diye bir şey yok. Bu yüzden bunun da üstesinden yine özgür lisanslı yazılımlar geliyor. Bu yazılımlar örn: MS Office yerine LibreOffice gibi uygulamaları tercih edebilirsiniz. Ama burada bir farklılık söz konusu ve bu da insana farklı hissettiriyor.
c.Güvenlik
Geçenlerde bir makale okudum. Makalede BitCoin için girmiş olduğunuz tarayıcı üzerinden arka planda görünmeyen bir sekme açılıyor ve siz farkında olmadan sisteminizin performansından faydalanılarak BitCoin elde ediliyor. Bu açık ta henüz Windows üzerinde bulunmuştu.
Bu konu çok kez gündeme gelen ve her yerden bir yorumun yapıldığı konudur. Technopat üzerinde bir yazı yayımlayarak bu konuya son noktayı koyduğumu düşünüyorum. Çünkü Güvenlik konusunda Linux gerçekten de tartışmasız kalıyor. Aşağıdaki linki inceleyiniz.
https://www.technopat.net/sosyal/konu/eski-bilgisayarlar-icin-linux-tavsiyesi.331980/page-3#post-2827444
Linux Mint
Genel özellikleri geçtiğimize göre şimdi sırada Mint hakkında detaylı bilgi vermeye geldi. Piyasada o kadar çok dağıtım var ki, belki bir çoğundan haberimiz dahi yok. Bu yüzden Linux dağıtımı deyince herkes bir şeyler önerir. Açık konuşmak gerekirse bu durumun bizim bencilliğimizden kaynaklandığını düşünüyorum. Çünkü hepimiz kendi tarafımızda olan bir şeyi savunuruz. Ben kullandım sende kullan gibi. Ama benim tavsiye edeceğim dağıtım sizin ihtiyacınız olan alan içerisinde olacağını düşündüğümden neden önerdiğimi de okudukça anlayacağınızı umuyorum.
d. Performans
Windows yapısı itibariyle kullandıkça şişen, şiştikçe yavaşlayan ve sonuç olarak sürekli bir formatlama, yenileme ihtiyacı duyar. Belirli bir yerden sonra bu performans kaybı kullanıcıyı çılgına çevirir.
Linux 'u yıllarca kullansanız da, çeşitli uygulamalar kursanız da performansı ilk günkü gibi kalır. En fazla birkaç saniye ile performans kaybı yaşıyabildiğiniz bir işletim sistemidir. İlave olarak uygulama performansı da tatmin edici seviyededir.
Linux Mint
Genel özellikleri geçtiğimize göre şimdi sırada Mint hakkında detaylı bilgi vermeye geldi. Piyasada o kadar çok dağıtım var ki, belki bir çoğundan haberimiz dahi yok. Bu yüzden Linux dağıtımı deyince herkes bir şeyler önerir. Açık konuşmak gerekirse bu durumun bizim bencilliğimizden kaynaklandığını düşünüyorum. Çünkü hepimiz kendi tarafımızda olan bir şeyi savunuruz. Ben kullandım sende kullan gibi. Ama benim tavsiye edeceğim dağıtım sizin ihtiyacınız olan alan içerisinde olacağını düşündüğümden neden önerdiğimi de okudukça anlayacağınızı umuyorum.
Biliyorsunuzdur Mint, Ubuntu temelli bir dağıtımdır. Ubuntu ise Debian. Piyasada Ubuntu temelli mevcut dağıtımlar çoktur. Mint 'in önemli özelliği ise Cinnamon masaüstü dağıtımıdır diyebilirim. Aslında Mint 'in kullanım oranı başarısını da Cinnamon masaüstüne bağlanıldığı söylenebilir.
a.Kullanılabilirlik
Mint 'in en çok beni çeken özelliği bir uygulama kurmak için Windows 'taki gibi çift tık ile bir pencere açıp, sadece "Paketi Yükle" seçeneğine tıklamam neticesinde rahatlıkla uygulamalarımı kurabilmem oldu. Yine aynı şekilde gerekli bazı uygulamarın şaşırtıcı şekilde el altında bulunması çok kullanışlı bir özellik. Kısaca işlem yapma uğraşınız en aza indirgenmiş. Bu nedenle Windows 'a dönme ihtiyacı hissetmiyorsunuz.
Bir tasarımcı ve yazılımcı olarak söyleyebilirim ki, masaüstü diğer dağıtımlara göre daha kullanışlı denilebilir.
Örnek olarak XAMPP Control Panelini masaüstüme çok kolay ekleyebildim.
Özellikle son gelen Sylvia güncellemesi ile Uygulama Mağazası, Yedekleme Aracı, Destek Merkezi ve daha bir çok özelliği ile kendini bayağı geliştirmiştir. Türkçeleştirme konusunda ise başlarda biraz sıkıntılı olsa da şuan gayet iyi durumda.
b.Görünüm
Bir diğer özellik de görünümün özelleştirilmesinde gelinen nokta. Cinnamon masaüstü görünüm olarak çok ileri seviyede özelleştirme sunmakta.
- Seçilebilir İkonlar,
- Panel renklendirmeleri,
- Pencere renklendirmeleri,
- Kilit ekranı özelleştirmeleri,
- Görsel efektlerin özelleştirilmesi
Bunlarla beraber Masaüstü Uygulamacıkları, Panel Uygulamaları ve Eklentiler özelliği ile çeşitliliği artmaktadır
 |
| Ayarlar Görünümü |
c.Ulaşılabilirlik
 |
| Klasör Görünümü |
Ulaşılabilirlik konusunda ise Mint, klasör arama seçenekleri ile daha çok öne çıkmaktadır. Pek çok dosyalama özellikleri bulunuyor. Hatta bu özellikler açıkçası Windows üzerinde bile bulunmamakta.
 |
| Başlat Menüsü |
Başlat menüsü ile uygulamalar gruplanmış şekilde, istediğiniz kategori üzerine mouse ile geldiğinizde içeriği direkt olarak elinizin altında. Ancak buna gerek yok çünkü çok iyi bir arama özelliği bulunmakta. Sadece uygulamanın bir kaç harfini girerek listelenmesini sağlayabilirsiniz. Başlat menüsünü açtığınız anda direkt olarak arama kutusunun içinde olacaksınız.
Sonuç
Genel olarak sizleri elimden geldiğince bilgilendirmeye çalıştım. Linux 'un Performans, Güvenlik, Kullanılabilirlik vd. açısından kullanışlı bir sistem olduğunu izah etmeye çalıştım. Bir Webmaster 'ın tercih etmesi gereken de bu alanları daha iyi kullanabildiği bir sistemdir. Bunun yanında her iki sistemin de artıları eksileri mutlaka var. Bunları tartışmak ta ne bu makaleye ne de bir tartışmaya sığacaktır. Ancak tabii ki de kişiden kişiye bu durum değişir. Herkes istediği sistemi kullanmakta özgür sonuçta. Ancak şunu da ifade etmek gerekir ki, farklı deneyimler elde etmek ve alışılmışlığın dışına çıkmak gerçekten de çok güzel bir şey.
2013 yılında geniş hayaller ile önce tasarım sonra da yazılım alanında çalışmalar yapmaya başladım. Sıfırdan başlayarak pek çok MVC tabanlı sistemler ve Web Sayfaları tasarladım.
0 yorum:
Yorum Gönder